Hoe schilder ik in de wintermaanden
Het zomerseizoen ligt achter ons en de schepen liggen in de loods of op de kant. Als het schip toch uit het water is, is er de mogelijkheid om nog wat (uitgestelde) verfklussen op te pakken. Ideaal wat tijd betreft, maar wat het verven betreft zijn de wintermaanden minder gunstig.
Waar moet je op letten bij het schilderen in de wintermaanden?
Voor optimaal resultaat kan schilderwerk het beste binnen in geconditioneerde ruimten plaatsvinden, waarbij temperatuur en relatieve lucht vochtigheid vooraf kunnen worden ingesteld en gecontroleerd. Echter beschikt niet iedereen over deze luxe en moet het schilderwerk veelal onder minder gunstige werkomstandigheden worden uitgevoerd. Zo zal menig schip de winter doorbrengen in een onverwarmde en wellicht vochtige loods terwijl andere schepen buiten op de kant moeten overwinteren.
Wat het schilderen buiten betreft ben je buiten aan de weergoden overgeleverd. In de wintermaanden hebben we in Nederland naast lagere temperaturen ook te maken met hogere luchtvochtigheid. Toch kunnen er in de winter ook mooie droge dagen van 5-10°C. zijn (veelal met oostenwind en een strakblauwe lucht). Raadpleeg daarom voordat je gaat schilderen eerst een locaal online weerstation. Deze kan informatie geven over temperatuur, dauwpunt, relatieve luchtvochtigheid, windkracht en of er misschien neerslag te verwachten is.
Onverwarmde loodsen/werkplekken kunnen in de wintermaanden erg vochtig worden. Bij verwerking in een onverwarmde omgeving is de kans op condensvorming dan ook groot. Het verfwerk kan hierdoor ook nadelig beïnvloed worden. Zorg daarom altijd voor voldoende ventilatie. Denk ook aan optrekkend vocht na het schilderwerk. Primers en plamuur zullen tijdens de langzamere droging meer vocht kunnen opnemen. Bij aflak kan vocht in de op de nog niet aangedroogde verflaag slaan, waardoor deze mat slaat.
Bij lage temperaturen zal verf meer tijd nodig hebben om te drogen en minder snel doorharden. Daarnaast wordt de verf taaier en lastiger te verwerken omdat deze dikker en stroopachtig blijft. Hierdoor zal de verf bij lage temperaturen minder mooi kunnen uitvloeien en zal het verbruik toenemen.
Denk eraan dat verf, werkomgeving en ondergrond min of meer dezelfde temperatuur moeten hebben. De temperatuur van het te behandelen oppervlak moet minimaal 3°C. boven het dauwpunt te liggen. Het dauwpunt ligt vaak lager dan je denkt. Let op bij schilderwerk boven het hoofd op koude(-re) dagen aan mogelijke condensvorming door neerslag van warme uitademinglucht op het koude casco. Vooral bij het schilderen van staal, kan de ondergrond ook overdag vaak koud blijven, waardoor er condensvorming op het oppervlak ontstaat. Pas ook op met plaatselijk verwarming van het te schilderen oppervlak. In veel gevallen zal verwarming leiden tot meer condensvorming.
Om nare verassingen te voorkomen, is het raadzaam een hygrometer en thermometer in de werkomgeving te plaatsen om de relatieve luchtvochtigheid en temperatuur te meten. Door een vloeitje op het oppervlak te houden, kan eenvoudig worden bepaald of de oppervlakte droog genoeg is: blijft het vloeitje plakken, dan is het oppervlak te vochtig voor schilderwerk.
Wat betreft de productkeuze, vallen tweecomponent producten, zoals poly-urethane en epoxyverven snel af. Voor een chemisch reactie van deze producten is ten minste 12°C. nodig en bij voorkeur hoger.
Al met al, blijft het onder koude omstandigheden lastig een goed eindresultaat te krijgen. Als het schip niet naar binnen in een verwarmde loods kan, is het vaak kan het verstandiger zijn om het voorjaar af te wachten wanneer de temperatuur hopelijk weer wat hoger wordt.